در این مقاله قصد داریم تا به شما بطور کامل سازه ای که به آن سوله گفته می شود را معرفی کنیم. نام سوله به سازه های فلزی شیب داری تلقی می شود که بر اساس یکسری محاسبات فنی ویژه، طراحی و تولید می شوند. از این نوع سازه ها در کارخانه ها، انبارها، آشیانه ها، مرغداری ها، سالن های بدن سازی، فروشگاه های بزرگ و… استفاده می شود.
سوله معمولاً یک سازه مسقف ساده و تک طبقه است که برای ذخیره سازی، سرگرمی یا به عنوان کارگاه در باغچه کوچک یا در یک قطعه زمین استفاده می شود. سوله ها از نظر اندازه و پیچیدگی ساخت به طور قابل توجهی متفاوت هستند، از سوله های ساده که برای پوشاندن دوچرخه ها یا وسایل باغ طراحی شده اند تا سازه های چوبی بزرگ با سقف های زونا، دارای پنجره و پریزهای برق.
سوله هایی که در مزارع یا در صنعت استفاده می شوند معمولا سازه های بزرگی هستند. سوله‌های کوچک ممکن است شامل یک کف چوبی یا پلاستیکی باشند، در حالی که سوله‌های دائمی‌تر ممکن است بر روی یک پد یا پایه بتنی (فونداسیون) ساخته شوند. آلونک ها (سوله های کوچک) ممکن است برای جلوگیری از سرقت یا ورود کودکان، حیوانات اهلی، حیوانات وحشی و… قفل شوند.
معبدی به نام معبد پانتئون برای خدایان رومی در ۲۵ سال قبل از میلاد مسیح ساخته شد؛ گنبد ساخته شده در این بنا نمونه استثنایی از مهندسی رومی به شمار می رود و خرپای سقف آن از برنز ساخته شده بود که باعث می شد افق شهر زیر نور خورشید بدرخشد. با این وجود در طول قرون وسطی مواد به تدریج از بین می رفتند که پاپ اوربان در سال ۱۶۳۱ برنز را از ورقه های پانتئون برداشت تا توپ هایی را برای واتیکان بسازد. این احتمال وجود دارد که مهندسان رومی مدت زمان بسیار زیادی را صرف ساخت اولین سازه آهنی ۱۵۲ تنی از برنز کردند.
اولین استفاده از خرپای آهن در طول تاریخ، میله های مسطح پرچ شده بود که در دهانه ۲۸ متری در سقف تئاتر فرانسه در سال ۱۷۸۶ توسط معمار ویکتور لوئیس طراحی شد. به همین دلیل در سال ۱۸۰۰ صنعت نساجی انگلیس شروع به استفاده از فریم های فلزی در ساختمان های آسیاب تا هفت طبقه کرد.
از همان زمان انقلاب صنعتی که از فولاد برای ساخت و سازها استفاده می شد، ساخت سوله هم رواج پیدا کرد. اولین سوله جهان در سال ۱۸۳۰ و در ایستگاه قطاری در شهر لیورپول ساخته شد. در ایران نیز حدود ۷۰ سال است که ساختن سوله رواج دارد.
ساخت سوله معمولا با در نظر گرفتن فوندانسیون یک ستون آغاز می شود و با استفاده از اتصالات مختلف اجزای آن به هم متصل می شوند. در برخی از موارد برای جلوگیری از پوسیدگی ستون می توان از ستون های بتنی بر روی فوندانسیون استفاده کرد. به دلیل قرار گرفتن اجزای سوله در معرض هوای مستقیم و وجود خطر پوسیدگی بهتر است از فولاد ضد زنگ برای ساختن سوله استفاده شود.
پوشش سقف اغلب با استفاده از ورق های رولی گالوانیزه و با روکش چوب شیشه ای ساخته می شود. برای پوشش سقف و بدنه سوله ها از ساندویچ پنل و سایر مواد پوششی استفاده می شود. این کار یکی از مراحل اصلی کار است که به دو بخش پوشاندن سقف و پوشاندن بدنه تقسیم می شود.
سوله های کشاوری معمولا برای نگهداری تجهیزات مزرعه، تراکتور، ابزار، یونجه و لوازم، یا برای نگهداری اسب، گاو، طیور یا سایر حیوانات مزرعه استفاده می شود. سوله‌های روکش دار کشاورزی سازه‌های سه‌طرفه با وجه باز هستند که برای اسب‌ها و گاوها استفاده میشود. طویله ها و یا اطبل ها می‌توانند سوله‌های بزرگی باشند که در مزرعه ها برای نگهداری حیوانات اهلی و مخصوصا گوسفندها و اسب در مقیاس بزرگ استفاده می شوند.
سوله های دامداری و مرغداری در دسته سوله کشاورزی قرا می گیرند.
سوله‌های دوچرخه معمولاً شامل چارچوبی هستند که دوچرخه‌ها را می‌توان روی آن نگه داشت و قفل کرد و سقفی برای جلوگیری از بارش باران و برف بر روی دوچرخه‌ها و سواران آن در هنگام سوار شدن و پیاده شدن وجود دارد. سوله های دوچرخه بجز سقف و تکیه گاه از اجزای دیگری مانند دیوار، در و دروازه های قفل دار ساخته می شوند.
سوله‌های قایق معمولاً سوله‌های چوبی قابل قفل شدن هستند که در نزدیکی آب ساخته می‌شوند تا قایق‌های خصوصی کوچک، لباس‌های شنا، جلیقه نجات و اقلام مرتبط را در آن نگهداری کنند. سوله های قایق که برای باشگاه های پاروزنی و قایقرانی استفاده می شوند، عموماً سازه های بزرگتری برای نگهداری اسکیف های پارویی هستند.
سوله های باغداری برای نگهداری بذر، خاک، شلنگ، آبپاش های قابل حمل یا ابزار باغبانی مانند چنگک دستی، بیل، ماشین چمن زن و… استفاده می شوند.
سوله های موتور سازه هایی هستند که برای نگهداری یا ذخیره سازی لوکوموتیوها استفاده می شوند. در بریتانیا به این نوع سازه انبارهای نیروی محرکه نیز می گویند.
سوله‌های قطار ساختمان‌هایی هستند که در مجاورت ایستگاه راه‌آهن قرار دارند و در آن ریل‌ها و سکوها با سقف پوشیده شده‌اند. اولین سوله قطار در سال ۱۸۳۰ در ایستگاه کراون استریت لیورپول ساخته شد.
سوله‌های برفی تونل‌های چوبی یا بتن آرمه قوی هستند که از خطوط راه‌آهن (یا جاده‌ها) در برابر بهمن محافظت می‌کنند.
سوله‌های انبار و یا به عبارتی سوله های ذخیره‌سازی ممکن است حاوی هر اقلامی باشند که هر شخصی بخواهد آن را ذخیره یا سازماندهی کند و یا از آب و هوا و سرقت محافظت نماید.
سوله ابزار ممکن است حاوی ابزارهای دستی و یا ابزارهای برقی باشد که از این ابزار برای تعمیر خودرو یا ساخت و ساز استفاده می شود.
سوله های چوبی سوله هایی هستند که برای نگهداری مقادیر زیادی هیزم استفاده می شوند. سوله های چوبی به محافظت از هیزم در آب و هوای نامطلوب به ویژه در آب و هوای برفی یا مرطوب کمک می کنند. سوله های چوبی معمولاً در مجاورت ساختمان‌هایی هستند که با اجاق‌های هیزمی گرم می‌شوند؛ مانند کابین چوبی.
یکی دیگر از انواع سوله، سوله صنعتی است که رایج ترین نوع سوله است و کاربرد های بسیار زیادی دارد. این نوع سوله در اصل یک مکان بزرگ و سرپوشیده است که فعالیت های صنعتی و غیر صنعتی در آن انجام می شود. در زمان حال با استفاده از روش های اندازه گیری و شیوه های ساخت منحصر به فرد، سقف سوله های صنعتی به صورت شیب دار ساخته می شود.
از سوله‌های صنعتی در مکان هایی مانند اسکلت ساختمان، کارخانه‌ها، آشیانه‌‌های هواپیما، انبارها، مرغداری‌‌ها، تعمیرگاه‌‌ها، فروشگاه‌‌ها و سالن‌های ورزشی که قاب‌هایی با دهانه بزرگ می‌خواهند، استفاده میشود که ابعاد و وزن آن با توجه به کاربری هر واحد صنعتی تعیین میشود.
بدلیل اینکه باید در ساخت سوله تالار ظرافت بسیار زیادی بکار رود، ساخت این نوع سوله با بقیه سوله ها متفاوت است. همچنین طراحی بیرونی و داخل سازه، نمای بیرونی، دکوراسیون و اتاق های مختلف داخلی و نحوه جا نمایی اسکلت سازه می بایست برای نورپردازی ، سیستم صوتی و … نیز باید بطور کامل رعایت شود. به همین جهت، در ساخت این گونه سوله ها، می بایست استاندارد های مربوط به طراحی تالار عروسی رعایت شود.
بهترین سازه برای سالن‌های ورزشی با ابعاد بسیار بزرگ، مناسب ورزش‌هایی که نیاز است در فضای بسته انجام شوند سوله‌های ورزشی هستند. بعد از اینکه هدف ساخت سوله ورزشی مشخص شد، باید طراحی بر اساس کاربرد و ابعاد درخواستی انجام شود. برای مثال سوله ورزشی مورد نیاز ورزش فوتسال باید ابعاد متفاوتی با سوله ورزشی پینگ پنگ داشته باشد. در کنار آن طراحی سوله را می‌توان بر اساس ایجاد چند زمین ورزشی نیز انجام داد.
سوله های دست دوم را می توان به صورت کامل خارج از محلی که قرار است در آن واقع شوند ساخت و سپس در محل مورد نظر تحویل مشتری داد. همین باعث می شود طراحی سازه ای که نیازهای خاص مشتری را برطرف می کند, برای تولیدکنندگان سوله آسان باشد. سوله های دوم را می توان با ابعاد بسیار دقیق و با استفاده از مواد با کیفیتی طراحی کرد که نیاز به نگهداری زیادی ندارند.
سوله های کارخانه یکی از بهترین و پرکارآمدترین سازه ها برای فعالیت های کارخانه ای و گسترش آن می باشند. این نوع سوله ها دارای ساختارهای بسیار مستحکم و کاملی هستند که می توانند در اندازه ها و اشکال مختلف ساخته شوند. مونتاژ و جداسازی آن ها هم به سادگی قابل انجام است.
سوله های جعبه ای در برابر تغییرات آب و هوایی از مستحکم ترین سازه ها به شمار می روند به این دلیل که بدنه آنها از فولاد ساخته شده است. از این نوع سوله ها می توان در مکان های صنعتی مانند نیروگاه های برق بهره برد. این سوله ها محیطی کاملا کنترل شده ایجاد می کنند و می توان بدون هیچ گونه مانعی که از سمت فضای خارجی ایجاد شود فرآیندهای تولید را ادامه داد.
اگر شما تولیدکننده محصولات منحصر به فردی هستید که برای حفظ و نگهداری آن ها به مکان و شرایط خاصی نیاز دارید، می توانید از سوله های سفارشی که متناسب با نیازهای شما ساخته می شوند استفاده کنید. برای مثال ممکن است نیاز به فضایی برای نگهداری محصولی داشته باشید که لازم است در دما و فشار خاصی قرار بگیرد.
ستون
یکی از مهمترین اجزای سوله، ستون های آن هستند. ستون ها که برای تحمل بار برف، باد، زلزله و سیل تولید شده اند، معمولا بوسیله تیر ورق ساخته می شوند.
ستون وال پست
به ستون های فرعی نگهدارنده دیوار وال پست گفته می شود که وظیفه آنها انتقال نیروی باد است تا به سازه آسیبی وارد نشود. وال پست ها در ابتدا و انتهای سازه قرار می گیرند.
استرات
در سوله استرات ها باعث اتصال قاب های سوله به یکدیگر می شوند و باعث می شوند تا سوله زیر فشار های طولانی آسیب نبیند.
سایه بان
به سقف شیب داری که روی این سازه نصب می شود سایه بان می گویند.
نبشی سینه بند
نبشی سینه بند وظیفه دارد تا نیروها و بارهایی که به سوله وارد می شود را به پرلین منتقل کند.
بادبند
در سوله دو نوع بادبند وجود دارد، بادبند سقف که وظیفه اش این است که نیروی باد را به قاب منقل کند و بادبند بدنه که نیرو را به پی منتقل کند.
سگراد (میل مهار)
سگراد ها به سقف متصل می شوند و نیروی وارده به سوله را به وسط آن هدایت می کنند.